Lydia Hagoort – Yamdrok Yumtso

Door gastauteur - Boeddhistisch Dagblad

In 1992 reisde ik in het najaar af naar Tibet. Na een trektocht door de bergen en een verblijf in Lhasa, ging de reis met de bus verder, richting Kathmandu in Nepal. We kwamen langs het Yamdrok Yumtso, een heilig meer en bedevaartsplaats. De bus hield een lange stop en ik ging op de steenachtige oever zitten. Het weer was donker en grijs en rond het meer zag ik bergen, met in de verte de besneeuwde toppen van de bergen in Bhutan. Na een tijdje brak de zon door en het water lichtte op. Ik zag vloeibaar turquoise, dat zich uitspreidde.

Het meer is een heilige plaats, waar pelgrims naar toe komen. In en rond het meer zijn goden, denken de Tibetanen. Het meer is gesticht door Dorje Gegkyi Tso, een van de twaalf Tenma’s, godinnen van de aarde. Haar naam betekent : ‘Tamer of the Hordes of the Vast Pastures’, temmer van de horden van de uitgestrekte weidegronden. Tibetanen maken een rondreis om het meer, die zeven dagen duurt.

Het meer heeft de vorm van een schorpioen. In het Tibetaans heet een schorpioen: digpa ratsa. Dat betekent schadelijke daad of dreiging. Er zijn ook een rots in Tibet en een paleis in India in de vorm van een schorpioen. De Tibetanen geloven dat dreiging en schadelijke daden kunnen transformeren. Een voorbeeld hiervan is Beg tse, een Mongoolse oorlogsgod die zich in de 16^de eeuw tot het boeddhisme bekeerde en een beschermer van de compassie werd. Hij is een dharmapala, een vreeswekkende verschijning. De Tibetanen, die een reis maken naar Yamdruk Yumtso en rond het meer lopen, mediteren over ‘digpa ratsa’. In de wereld en in hen zelf. Hoe wijs zijn zij.

Schorpioenen: de wereld is er weer vol mee. Wat je ook mag denken van religie als achterhaald en onderdrukkend ‘concept’, feit is dat ons westerse denken niet meer weet wat het aan moet met schorpioenen, oftewel ‘het kwaad’. We kijken weg, vergoelijken, zijn bang, of mopperen, klagen en worden cynisch. Hoe onwijs. Het kwaad bestaat, naast de liefde.

‘Ik zie je, Mara’ zei de Boeddha onder de bodhiboom, voor hij verlichting bereikte. Ook toen verscheen na alle beproevingen en verleidingen een aardgodin, toen hij zijn hand op de grond legde.

Het vergt moed om het kwaad in de ogen te kijken en stelling te nemen. En het kwaad is niet ver weg. Niet in Amerika, Jemen of Syrië, maar in en rond ons.

Yamdrok Lake Tibet. Foto Flickr CC Esther Lee.