Door Bianca Visser - Boeddhistisch Dagblad

Vandaag is het Tibetaanse nieuwjaar begonnen dat in het Tibetaans Losar heet. Van 19 februari 2015 tot 8 februari 2016 staat het komende jaar in het teken van het Schaap, ook wel het Jaar van de Ram, het Lam of de Geit genoemd. Tibetanen geven de voorkeur aan het symbolisch dier, het Schaap. De Chinezen noemen het het Jaar van de Geit. Losar betekent reinigen en eten, met een belangrijke, spirituele betekenis.

HH the Dalai Lama

Losar wordt wereldwijd gevierd door Tibetaanse boeddhisten en boeddhistische centra. Het is een belangrijk festival in Tibet, India, China, Nepal, Bhutan, Vietnam en Korea. De term Losar is afgeleid van twee Tibetaanse woorden, ‘lo’ betekent ‘jaar’ en ‘sar’ betekent ‘nieuw’.  ‘Losar is Lekar’ is een populair gezegde in Tibet wat betekent dat het nieuwe jaar de tijd is voor het beginnen van nieuw werk. De dagen vóór Losar is iedereen druk bezig met schoonmaak, zowel in en rondom de huizen als in de geest. Na deze reiniging volgt een uitgebreide voorbereiding met typische Losar –symbolische- voorwerpen voor het verwelkomen van het nieuwe jaar.

YouTube: video van gillende geit

De komende veertien dagen, van Nieuwe Maan tot Volle Maan, worden je positieve en negatieve acties wel 100.000 keer vermenigvuldigd en op de vijftiende dag (acht  februari 2015)  zelfs verhoogd met tien miljoen keer, dus een enorme invloed op je karma. Zo wordt het ervaren.

Gouden Boeddha.

Losar is een driedaags festival dat spirituele  en wereldlijke praktijken mengt:  gebeden, ceremonies, ophangen van kleurige gebedsvlaggen, sacrale- en volksdansen en feesten. Het is het meest gevierde van alle Tibetaanse festivals en vertegenwoordigt een tijd  van  zuivering en vernieuwing.

Dit evenement wordt door de Tibetanen met grote ijver en enthousiasme gevierd. Mensen begroeten elkaar met de zegen ‘Tashi Delek! ‘, dat in de context van Losar veel geluk en voorspoed betekent.

Losar voorbereiding Torma’s schapen- en geitenkoppen klooster in Lhasa

Tibetanen volgen een maankalender, zodat de datum van Losar van jaar tot jaar verandert. Het valt soms op dezelfde datum als het Chinese Nieuwjaar, zoals dit jaar. Losar is ook een belangrijk moment voor de boeddhistische monniken. Vooraf houden ze een grote schoonmaak in hun kloosters en maken speciale ingewikkelde en  kleurrijke torma’s,  met als ingrediënten boter en tsampa (gerstemeel).

Monniken reciteren gebeden en voeren rituelen uit om negativiteit van het oude jaar te ontbinden en vervolgens te zuiveren voor het nieuwe jaar. Hierbij schenken zij ook aandacht aan het geluk en welzijn voor het komende jaar van Z.H. de Dalai Lama.

Monniken van de hoofdtempel in Dharamsala vervaardigen torma’s voor de tempel

Elk jaar wordt een dier als symbool gekozen: Konijn, draak, slang, paard, schaap, aap, vogel, hond, varken, muis, stier of tijger. Elk dier wordt ondersteund door een element: Vuur, aarde, ijzer, water of hout. Het geslacht, mannelijk of vrouwelijk wisselt om de twee jaar.

Vorig jaar was ‘Het jaar van het Paard’, een rumoerig en spannend jaar, maar nu, vanaf 19 februari, wordt plaatsgemaakt voor de eigenschappen van het Vrouwelijke Schaap. Dit belooft een rustig jaar en biedt de gelegenheid tot bezinning. Gecombineerd met de kenmerken van het element Hout, dat staat voor groenblijvend en vernieuwing.  Diezelfde Hout-energie is de voedingsbodem voor creativiteit, waardoor we weer dichter bij onze kern kunnen komen. Het Hout-element is gerelateerd aan gras, wijnstokken, struiken, bloemen, groenten, de landbouwgrond of de grasvlakte. Schapen staan in verbinding met de aarde en water om bladeren en takken te laten groeien.

Minder kinderen in China in 2015?

Helaas, ‘Het Jaar van het Schaap’ is in China een minder gewenst jaar. Het symboliseert namelijk ook zorg en compassie, de zorgzame vrouwelijke eigenschappen in ons. Je kan er gelukkig mee zijn, maar veel Chinezen zijn bang een kind te baren onder dit dierenteken. Schapen zouden volgens hun overtuiging te zwak zijn om zich goed staande te kunnen houden in  een wrede en meedogenloze wereld.

Bij kinderen die geboren worden in ‘Het Jaar van het Schaap’ wordt verondersteld dat zij problemen met hun eigenwaarde te ondervinden, afhankelijkheid te vertonen en overgevoelig te zijn.  Veel Chinezen zien deze energieverandering als een bedreiging en nemen maatregelen om een geboorte van een kind in dit jaar te voorkomen. Hierbij is een stijging van abortussen in het komend jaar dus niet uitgesloten.

Het Schaap heeft zachte en kalme kwaliteiten. Het is het meest vrouwelijke dier en is ontvankelijk voor creatieve expressie.  Over het algemeen is ‘Het Jaar van het Schaap’ een inspirerende periode voor het loslaten van onstabiele affaires en verbindingen te maken met nieuwe en eerlijker relaties op verschillende niveaus.

Verlangens en angst

De meeste van onze gedachten, emoties en acties komen voort uit verlangen en angst. Je vreest voor iemand of je wilt iets van een ander. We hebben vaak het idee dat als we iets willen, dat we dit stevig moeten vasthouden. Dit voor ons vaak het beeld van zorgzaam zijn. We denken dat hoe meer we begrijpen en ons vastklampen, hoe zorgzamer we zijn. Maar dat is ons ego, onze onzekerheid en bezitsdrang. Dat zijn allemaal zinloze afleidingen. Wie het universum wil zien zoals het werkelijk is, moet dat beperkende netwerk van andermans verwachtingen voorbij. Er is geen succesformule, wel één om te falen namelijk: ‘probeer het iedereen naar de zin te maken’.

Een Schaap is fysiek niet in staat om achteruit of zijwaarts te bewegen. Het kan alleen maar vooruit lopen. Het leven is een draaiend rad. Ga af en toe eens denkbeeldig in de as van het wiel staan en kijk om je heen. Het draait te hard als je je te druk maakt om het verleden;  elke minuut gaat af van het heden en je toekomst.

Het is nooit te laat om het Licht aan te doen. We hebben het vermogen ongezonde gewoontepatronen te doorbreken of uit te schakelen. Een verschuiving in het perspectief doorbreekt het oude denksysteem. Het geloof dat veel mogelijk is, is het recept voor geluk. Door positieve gewoonten aan te leren met de wetenschap, dat verstrikt zijn te elimineren is, verbreken we op een natuurlijke wijze de agressieve kettingreactie, die zich als een pandemie kan verspreiden in onze omgeving. Rustpunten ontwikkelen ons zelfbewustzijn. Het is een kwestie van onszelf opnieuw verbinden, dat is wie we zijn. Liefde is een staat van zijn, je kunt het niet verliezen en het kan je ook niet verlaten. Metta-meditatie is een praktisch methode  om begrip, liefde en mededogen  te cultiveren.

Losar voorbereidingen: drank en voedsel

De woningen zijn de afgelopen dagen grondig gereinigd, opnieuw geschilderd of ‘witgewassen’ en dergelijke. Nieuwe gordijnen- of herstelde zijn voor deuren en ramen opgehangen. .

De voorbereidingen voor het Losarfestival bestaat uit ‘chang’ (een mild Tibetaans gerstenbier), zoete rijst, thee, boter, gebakken koekjes, snoep, fruit, boterlampen, ‘lophud’ (een jonge tarwespruit die de geboorte van een nieuw jaar symboliseert) en het verzamelen van verse geroosterd gerstemeel voor ‘phyemar’. Deze seizoensgebonden producten worden gebruikt op het boeddhistisch altaar bij de Tibetanen thuis, als offer.

Dre-Chang

Een traditionele speciale noodle soep, ‘guthuk’, werd vervolgens bereid op de vooravond van Losar. Het is een oud Bön-ritueel om ‘boze geesten te verdrijven’, dat zonder monniken thuis wordt gedaan. Het is een traditie die een veilige doorgang naar het nieuwe jaar creëert

Het woord ‘guthuk’ bestaat uit twee woorden: ‘gu’ betekent in het Tibetaans: ‘negen’ en ‘thuk’ wat deegpasta in de soep betekent. In de Tibetaanse gedachte is de algemene overtuiging dat alle oneven nummers gunstig zijn. Dit dateert uit het pre-boeddhistische tijdperk. Het getal negen wordt met name geassocieerd met geluk en voorspoed.

Er wordt wel eens ten onrechte gedacht dat ‘guthuk’ zijn naam ontleent aan de negen verschillende ingrediënten die aan de bouillon worden toegevoegd, waarmee de soep op smaak gebracht wordt, terwijl het in feite een verwijzing is naar de ‘thugpa’ dat gehouden wordt op de 29e dag van de laatste maand.

Deze bouillon krijgt een spiritueel tintje. In deze speciale noodle soep worden extra grote deegballen  gedaan, zoveel als er familieleden aanwezig zijn. Het heeft dezelfde functie als de bekende ‘gelukskoekjes’, waarin een papiertje met een bepaalde tekst is te lezen. Je zou  het ook het een  ‘Deeg-Orakel’ kunnen noemen.

In de kern van een deegballetje tref je een item aan, bijvoorbeeld een klein opgerold stukje papier waarop een bepaalde sleutelwoord staat, als metafoor voor een specifiek menselijke eigenschap, zowel positief als negatief. Het is een familieaangelegenheid en elk gezinslid zit rondom de dampende pot. Elke deegbal openbaart de aangeboren aanleg van de desbetreffende persoon die dat ene balletje opvist uit de soep of wordt aanboden. Het wordt met grote hilariteit en spanning beleefd. Als je écht gelooft dat je die ene karaktereigenschap bezit,  vooral als het een negatieve is, dan is er een kans hierover na te denken en die ene eigenschap achter te laten in het oude jaar.

De vrouw des huizes kan er voor kiezen haar ogen bedekken met een witte khata (zijden sjaal), om de onpartijdigheid te verzekeren en de deegballen voor de familieleden op te vissen.

Speciale deegballen

Deegballen kunnen in de kookpot  tijdens het koken een bepaalde vorm aannemen. Ook daar zijn weer verscheidene betekenissen aan toegeschreven.

Hieronder is een lijst van de deeginhoud en hun Tibetaanse  betekenis. Als je creatief bent, kun je mogelijk ook eigen variaties verzinnen. Elke deegbal kan met een mesje opengesneden worden en het item kan bekeken worden.

Ik geef je een aantal voorbeelden:

• Bal van witte wol = zacht persoon, verdraagzaam, geduldig, goedmoedig.
• Ronde witte marmeren steen = hartelijke persoon, nobele geest.
• Stukje houtskool = gekonkel, berekenen, vicieuze cirkel.
• Stukje chilipeper = schurende en warme leiding.
• Porselein = je vermijdt werk.
• Stukje papier=  neiging tot diefstal.
• Groene erwt = sluw, gekonkel, bedrieglijk, onbetrouwbaar persoon.
• Stukje (steen)zout = luiaard.
• ‘Khulbu’ (korte zachte ondervacht van een dier)= opvliegend, boosaardig.
• Zout = lui persoon.
• Doorn = persoon die niet goed overweg kan met anderen.
• Draad uitgerold naar binnen = Introspectief, teruggetrokken, introvert.
• Draad uitgerold naar buiten = extravert, creatief, openhartig.
• Steen = gierig persoon.
• Glas = delicaat persoon.

De ontdekking van positieve voorspellingen kan jaloerse reacties of felicitaties tot gevolg hebben. Degenen die negatieve voorspellingen trekken, kunnen in verlegenheid worden gebracht.

De gunstige deegballen worden verzameld in een kom en de negatieve ballen in een andere.  Daarna is het  de bedoeling dat elke persoon negen porties van het ‘guthuk’ (noodlesoep) eet. Dit is alleen mogelijk als je een grote eetlust hebt of als je kleine porties tot je neemt. Aan het einde van het negende kommetje soep, laat je nog een restant  over in de kom. Het restant in de kommen van alle aanwezige personen worden geleegd in een gebroken, gebarsten kom, of een bakje voor eenmalig gebruik. Hierna krijgt elke persoon een stuk deeg ter grootte van een pingpongbal, genaamd ‘Pagchi’, wat letterlijk ‘deegreiniger’ betekent, overhandigd. De ‘Pagchi’ wordt vervolgens in je handen geperst, en onderwijl zorg je ervoor dat je vingers in het deeg worden afgedrukt. Deze afdrukken vertegenwoordigen je hele lichaam. Vervolgens rol je het geperste deegstukje over je lichaam van top tot teen en/of  over specifieke lichaamsdelen, in het bijzonder op pijnpunten of andere lichamelijke ongemakken die je ondervindt als gevolg van een ziekte. Er wordt aangenomen dat dit de pijn of kwaal wegneemt, die vervolgens in de ‘Pagchi’ wordt geabsorbeerd.

Zondebok

Er is door twee vrouwelijke familieleden een kleine menselijke beeltenis van  deeg geboetseerd dat ‘Lue’ ( ‘Zondebok’)  wordt genoemd. Dit heeft de functie van een kwade entiteit. Deze wordt ook in de gebroken- , gebarsten kom of bak geplaatst. Rondom die beeltenis worden ook allerlei dingen gelegd zoals afval van theebladeren, overgebleven graan dat voor het gerstenbier (‘Chang’) was gebruikt en deeltjes van afvalresten dat tijdens het schoonmaken van die dag zijn verzameld. Tijdens het rollen, wrijven en vegen met de ‘Pagchi’ over het lichaam, zeg je hardop, terwijl de beeltenis op wordt gehouden: ‘Hé jij, zondebok! Neem mijn lichamelijke en psychische pijnen weg. Alle 424 soorten ziekten en 80.000 soorten emotionele blokkades, die veroorzaakt zijn in het afgelopen jaar. Neem ze allemaal mee naar de andere kant van de grote oneindige oceaan!’  Wanneer dit is voltooid, wordt de ‘Pagchi’ in hetzelfde gebroken, gebarsten kommetje of bakje gegooid. Tegelijkertijd kun je ook nog een hoofdhaar, een draad van je kleding e.d. erbij gooien.

Wat daarna komt is het meest dramatische deel van de ‘Guthuk’ nacht, het uitdrijven van boze geesten uit het huis. Twee jongere familieleden gaan met een brandende fakkel (gemaakt van doek, stro of braam) van kamer naar kamer en schreeuwen dreigend in elke hoek van de kamer: ‘Kom naar buiten jullie boze geesten en demonen!’ Zij eisen van de geesten van het oude jaar die in de ruimten wonen te vertrekken. De fakkeldragers worden gevolgd door een familielid met een bezem, die elke kamer die de fakkeldragers hebben bezocht, zal schoonvegen. De zo verzamelde stof wordt in de gebroken kom gedaan samen met de ‘Lue’ (beeltenis Zondebok), en de ‘Pagchi’ (deegreiniger).

Andere familieleden klappen in hun handen, wat bij dit ritueel de betekenis heeft van ‘opgeruimd staat netjes’.  Op deze manier, wordt lichaam en geest en de leefruimten gezuiverd van negatieve energieën van het oude jaar. De Lue (‘Zondebok’) wordt naar een driepunts-kruising gebracht en achtergelaten. Dit kan gepaard gaan met een kringdans met zang. Dit als een viering van de succesvolle verbanning van de boze geesten.

Overigens, in Tibet en India worden hierbij ook vuurwerkrotjes in drie verschillende richtingen afgeschoten om alle obstakels en negativiteit van het oude jaar mee te laten nemen. Zodra dit hele ritueel afgelopen is, mogen die nacht geen bezoekers het huis binnentreden. Ook mogen de dames hun haren die nacht niet wassen.

Acht gelukssymbolen

In Tibet wordt tijdens de maand vóór Losar in de Tibetaanse huishoudens de Acht Gelukssymbolen en andere tekens op de muur getekend met wit poeder.  De Acht Gelukssymbolen zijn: de Parasol, de Gouden Vissen, de Schelp, de Lotusbloem, het Overwinningsvaandel, een Vaas, het Dharma Wiel en de Eeuwige Knoop.

In de kloosters worden verschillende beschermende godheden – zoals  de Acht Dharmapala’s  zoals bijvoorbeeld de Mahakala, en toornige godheid –  vereerd met devotionele rituelen. Andere dharmapalas zijn: Yama, Yamantaka, Hayagriva, Vaisravana, Palden Lhama, Tshangspa Dkarpo en Begtse.  De grimassen van de Dharmapalas zien er altijd op het eerste gezicht dreigend en boos uit. Maar het zijn in feite toornige bodhisattva’s die de taak hebben boeddhisten en de Dharmaleer te beschermen. Hun angstaanjagende verschijning is bedoeld de krachten van het kwaad af te schrikken.  Dharmapala’s zijn wezens die verschillende functies uitoefenen, zoals het genezen van ziekten en het overwinnen van emotionele blokkades.

Mahakala Dans in India.

Mahakala is de toornige vorm van de zachte en medelevende Avalokiteshvara Bodhisattva. Hij is de beschermer van  Tibetaanse nomadische  tenten en Tibetaanse kloosters, en vooral het Tibetaans boeddhisme. Hij is belast met het overwinnen van emotionele blokkades, het verrijken van een deugdelijk leven vol wijsheid en het vernietigen van emotionele verwarring en onwetendheid. Ook wordt hij beschouwd als de bewaker van de Dalai Lama’s.

De vrouwelijke Dharmapala, ook wel ‘dakini’ genoemd, Palden Lhamo, is de beschermer van Tibet.

Dakini’s hebben de functie je te bevrijden van verontreiniging. Zij begeleidt de boeddhistische beoefenaar naar de transformatie van negatieve gedachten en emoties in puur bewustzijn. Palden Lhamo is de enige vrouw onder de acht primaire Dharmapala’s. Zij wordt bijzonder vereerd door de Gelug school binnen het Tibetaans boeddhisme . Zij is de beschermer van de boeddhistische regeringen, waaronder de Tibetaanse regering in ballingschap in Dharamsala, India. Ze is de partner van Mahakala en haar Sanskriete naam is Shri Devi.

Palden Lhamo dakini

Als je de wijsheid en inzicht ontwikkeld en daarmee beseft dat innerlijke projecties een creatie is van je eigen geest, dan kunnen kwade wezens je geen kwaad meer doen.

Vrijgevigheid

Op de laatste dag van het oude jaar zijn kloosters mooi gedecoreerd en op familiealtaren worden gebak, snoep, brood, fruit en bier of wijn aangeboden.

Het belangrijkste aspect van het aanbieden is de praktijk van vrijgevigheid en delen. Het gaat hierbij niet om of iets mooi of duur is, of hoe mooi en indrukwekkend een altaar moet zijn, maar om een zuivere motivatie.

Het gaat erom iets te offeren zonder dat het je moeite kost om er afstand van te doen. Bij het aanbieden van voedsel en water uit je de wens dat alle wezens worden verlost van honger en dorst. Het doel van het  aanbod is goede verdiensten te verzamelen en in het bijzonder het ontwikkelen en vergroten van de geest van vrijgevigheid en het verminderen van egoïsme, gierigheid  en hebzucht. Het is het streven om te geven met een open, zuiver hart, zonder gehechtheid aan wat we geven en zonder verlangens iets ervoor terug te krijgen. Het cultiveren van vrijgevigheid en ons wijden aan het welzijn van anderen verhoogt ons eigen geluk op verschillende niveaus. Vrijgevigheid is niet alleen het schenken van materiële rijkdom, het is meer dan dat. Bijvoorbeeld, het geven van onbevreesdheid betekent, het geven van het leven. Als iemand bang is voor zijn leven te verliezen, zoals bijvoorbeeld bij verdrinken en je kan die persoon in veiligheid brengen. Dan geef je onbevreesdheid. Wijsheid geven is een heel bijzondere vrijgevigheid.  Als je iemand helpt te begrijpen wat samsara, wat verlichting is, dan geef je een geweldig cadeau!

Losar huisaltaar.

Het aanbieden van een mooie bloem op het altaar symboliseert ook vrijgevigheid. Een altaar in huis dient als herinnering aan het doel van de boeddhistische praktijk. Om de goede kwaliteiten in onszelf te ontwikkelen. Het opzetten van een altaar is niet bedoeld om ermee te pronken of onze trots te vergroten. Door het herdenken van de goede kwaliteiten van Boeddha, vermindert het negatieve eigenschappen zoals gehechtheid, haat en onwetendheid en vergroot de positieve kwaliteiten zoals geloof, respect, toewijding en blijdschap. Offers aanbieden is in  werkelijkheid je eigen goede natuurlijke kwaliteiten aanbieden. Ik wens je veel liefde en compassie in het Jaar van het Schaap!

Door de redactie - Boeddhistisch Dagblad

Er is meer bekend over de achtergrond van de boeddhistische monnik wiens gemummificeerde lichaam enkele weken geleden in Buiten-Mongolië is gevonden. Volgens G. Purevbat, een bekende Mongoolse boeddhistische kunstenaar en lama–spirituele leraar—gaat het om een monnik met de naam Sanjjab, die leefde van 1822 tot 1905. Een eerdere veronderstelling dat de mummie tweehonderd jaar oud zou zijn blijkt dus onjuist te zijn.

De mummie- in een meditatieve positie,  kwam na meer dan een eeuw in het nieuws doordat een gewetenloze dief er mee aan de haal ging en hem wilde verkopen. Het dode lichaam werd teruggevonden in de Centraal Aziatische land hoofdstad van Ulaanbaatar. Purevbat is betrokken bij het vaststellen van de identiteit van de monnik en onderzoekt hoe het mogelijk is dat het lichaam in zo’n uitstekende staat van preservatie werd aangetroffen. Aarde en stof worden van het lichaam verwijderd alvorens het verder wordt onderzocht en aan het publiek getoond. De mummie, die wordt teruggebracht naar de plek waar hij werd gestolen, zal wel beter worden beveiligd. Volgens Purevbat is de overleden monnik een leerling geweest van de Geser Lama, een gerespecteerde figuur in het Mongoolse boeddhisme die van 1811-1894 leefde.

Gemummificeerde monniken hebben een vitale spirituele kracht voor Mongoolse boeddhisten,  waarvan sommigen geloven dat hoge lama’s waarvan organen bewaard zijn  gebleven niet echt dood zijn.  Zij zien ze als levende wezens.

Videostill van de mummie.

Jonathan Mair, een autoriteit op het gebied van het  boeddhisme aan de Universiteit van Manchester in Groot-Brittannië, zei dat het behoud van lichamelijk relikwieën in het boeddhisme terug gaan naar de Boeddha zelf.  ‘In het Tibetaans boeddhisme, zoals beoefend in Mongolië,  is het bewaren van  organen van belangrijke religieuze leraren heel gewoon. Het lichaam wordt in de lotushouding geplaatst, zoals in dit geval, voordat het wordt verpakt in zout of met andere conserveringsmiddelen behandeld om uiteindelijk te worden opgegraven en in een stoepa of heiligdom gezet.’ De precieze omstandigheden van de mummificatie van Sanjjab zijn nog niet duidelijk en kunnen aan het licht komen nadat het lopende onderzoek voltooid is. Het droge klimaat van Mongolië kan daarbij een rol hebben gespeeld.

Boeddhisten in Mongolië zijn gedurende een groot deel van de twintigste eeuw fanatiek vervolgd toen het land een communistische satelliet van de Sovjet-Unie was. Talrijke stoepa’s, tempels en kloosters werden vernietigd en veel van de vierentwintigduizend lama’s werden door de Sovjets vermoord.

Bron BNN.

Door Bianca Visser - Boeddhistisch Dagblad

Van Nieuwe Maan tot Volle Maan. Op de vijftiende dag van de eerste maand volgens de Tibetaanse maankalender, dus ná de veertiendaagse Losarviering, is het volle maan. Dit jaar is dat volgens de westerse kalender op 5 maart 2015. Deze speciale dag wordt het ‘Boterlampfestival’ of de ‘Dag van de Wonderen’ genoemd.

Mönlam Chenmo. Mönlam is een groot gebedsfestival binnen het Tibetaans boeddhisme dat in 1409 in Tibet werd geïntroduceerd door  Tsong Khapa, de oprichter van de Gelugtraditie.

Mönlam Chenmo Lichtoffers

Tijdens de eerste viering, ontving Tsong Khapa verschillende visioenen van Boeddha’s en godinnen.  Een abt zag drie Boeddha’s zweven  boven Tsong Khapa. Dit blijkt de spirituele basis voor het grote Mönlam festival te zijn. Tijdens het Mönlam festival herdenkt men één van de grote daden van Boeddha Shakyamuni. Het verhaal gaat dat Siddhartha Gautama Boeddha rond 400 v. Chr. een wedstrijd aanging met een groep van zes jaloerse Indiase geleerden (pandits). Zij namen zijn leer niet serieus en waren jaloers op zijn succes. Zij daagden hem uit. Hij won uiteindelijk door het verrichten van één wonder per dag gedurende vijftien dagen. Deze wonderen vergrootten de goede verdiensten en de steun van de toekomstige toegewijde volgelingen. Eveneens overwon hij hierdoor de kwade krachten van zijn uitdagers.

Boeddhistische wortels

In tegenstelling tot Losar heeft dit festival puur boeddhistische wortels en werd aanvankelijk vóór 1409 n. Chr. In Tibet niet gevierd. Tibetanen beginnen het nieuwe jaar in een zuivere toestand. De zuiveringsrituelen vinden hun oorsprong in de Mönlam traditie. De afgelopen veertien dagen zijn zuiveringspraktijken en wensgebeden toegepast. Deze versterken de positieve energie 100.000 keer. Op de 15^e dag (5 maart) worden positieve daden wel 100 miljoen keer vermenigvuldigd.  Gedurende de Chinese Culturele Revolutie (1966-76) werd Mönlam verboden. Na 1985 werd het weer tijdelijk toegestaan. Maar tijdens de volksopstanden in Tibet in 1990 werd het opnieuw verboden. Door de verspreiding van Tibetanen buiten Tibet heeft Mönlam zich nu in de nieuwe kloosters in India weer hersteld en vanaf 2000 neemt zij weer langzaam toe in kracht. We leven in een tijdperk waarin oude culturen snel verdwijnen. Unieke filosofieën, kunstvormen, talen, rituelen en symbolen gaan verloren. Om deze reden is het belangrijk om verhalen, unieke culturen en individuen in die culturen, die niet te ver zijn afgedwaald van hun voorouderlijke praktijken te onderzoeken en te analyseren.

Bidden voor een lang leven

Het voornaamste doel van Mönlam in de drie grootste kloosters (Drepung, Sera en Ganden) is het bidden voor een lang leven van alle spirituele leraren van alle boeddhistische scholen. Zo kan de Dharmaleer overleven en worden verspreid.  Maar het is ook bedoeld om positieve energie te zenden naar het bereiken van wereldvrede, alle voelende wezens en Dharma-projecten enzovoort.  Het aardse, praktische doel van licht is het verdrijven van duisternis. In spiritueel  opzicht heeft licht, in dit geval boterlampjes, ten doel de boeddhistische ultieme verlichting te symboliseren. Op esoterisch vlak roepen ze de warmte op van de ‘tummo yoga-energie’, één van de zes Yoga’s van Naropa, die elk een belangrijk transformatieproces vormt binnen het Tantrisch boeddhisme.

ZH Karmapa Ogyen Trinley Dorsé lichtoffers

Pelgrims in Tibet gebruiken de boterkaars ook om ‘ goede verdienste’ te verzamelen. Monniken in het kloosters gebruiken tegenwoordig ook moderne lampen (kerstlampjes), dit om brand, zwarte plafonds en boterlucht te voorkomen. Bekijk een video met HH Karmapa Ogyen Trinley Dorjé, Light Offering.

Guru Rinpoche

De praktiserende boeddhist helpt het de geest te focussen en is het een mooi  hulpmiddel bij de meditatie. Zoals hier te zien is in de video ‘Butter lamp prayer 2013- puja in klooster En een versie uit 2012 met tekst om mee te kunnen reciteren in het Tibetaans. Het offeren van boterlampjes of waxinelichtjes aan Padmasambhava Guru Rinpoché is ook indirect licht sturen naar je eigen emoties en verkeerd geïnterpreteerde gedachten, afkomstig uit onwetendheid en gebrek aan inzicht. De Gouden Licht Sutra helpt je hierbij

De bron-tantra van Chakrasamvara zegt: ‘Als je sublieme realisatie wilt bereiken, offer dan honderd lichten’. Het is de meest krachtige vorm van vrijgevigheid en het licht symboliseert wijsheid. Het aanbieden verwijdert de duisternis van onwetendheid om zodoende de lichtgevende heldere wijsheid van Boeddha te kunnen bereiken. Karmische resultaten vermenigvuldigen zich in hun macht als gevolg van onze eigen positieve en negatieve daadkracht. Het zijn ontelbare miljoenen plus- maar ook minpunten. De Sanghata Sutra is een directe lering door de Boeddha. Transformatie vangt aan door het lezen of reciteren van deze sutra. De tekst van deze sutra was bijna verloren gegaan. Maar dankzij Eerwaarde Lama Zöpa Rinpoché van het Maitreya Instituut werd deze weer in ere hersteld  www.sanghatasutra.net

Losarvieringen: Het Jaar van het Schaap

De aanvang van het Tibetaanse Losar was op 19 februari 2015. De spirituele en wereldlijke praktijken, zoals gebeden, ceremonieën, rituelen, sacrale en volksdansen, eten en vrolijkheid werden gedurende een week over de wereld verspreid. Het was tijd om ‘geesten, goden en beschermers’ gunstig te stemmen. Aanvankelijk werd in het verre verleden van Tibet een Bönfeest gevierd door boeren en nomaden, maar is geleidelijk aan uitgegroeid tot een wereldwijd gevierd Losarfestival.

Dit jaar is ook een bijzonder jaar, want ZH de Dalai Lama is 75 jaar geleden op 22 februari 1940 gekroond. Hij was nog maar 4 jaar oud en kreeg bij zijn inhuldiging de naam: ‘Jampel Ngawang Lobsang Yeshe Tenzin Gyatso. Tenzin betekent ‘Verdediger van de leer’ en Gyatso betekent ‘Oceaan’. Hij wordt niet bij deze naam genoemd, maar ‘de Dalai Lama’.

Dalai Lama als vierjarig kind.

ZH Sakya Trinzin Rinpoché

De 69 jarige ZH Sakya Trizin, ook wel Sakya Gongma genoemd, sprak in zijn nieuwjaarsboodschap over een vorig jaar historische genomen besluit met betrekking tot de toekomst van de Sakya Troon. In 2017 zal, met de zegen van ZH de Dalai Lama, een nieuwe generatie van de Khon-familie de verantwoordelijkheid voor de Sakya Troon op zich nemen. Dit betekent dat zijn jongste zoon ZE Khöndung Gyana Varja Rinpoché op 38-jarige leeftijd de troon van de Sakya traditie zal bestijgen.

De zoon ZE Khondung Gyana Vasra rinpoché

Video nieuwjaar speech Sakya Rinpoché

Tibetaanse cultuur, – identiteit en mensenrechten

Het behoud in ballingschap van de Tibetaanse cultuur heeft een diepe betekeniswaarde voor de Tibetanen. Vooral als je denkt aan degenen die nog steeds de onderdrukking van de Chinese Communistisch Partij moeten verdragen. ‘Ik voel me verantwoordelijk voor het creëren van bewustwording van wat er allemaal in Tibet gaande is’, zei Thinley Jigme in een interview in Australië.  De 1200 Tibetanen in Australië wonen ver van hun wortels in de Himalaya en streven er juist naar om de geest van hun vaderland Tibet levend te houden.

Vuurwerk Lung Gnan klooster Golok

In België heb ik klachten van Tibetaanse ouders gehoord over het verschijnsel dat hun jonge kinderen de Tibetaanse Losarviering niet zó serieus nemen. ‘Nééé, dat is niet écht oud- en nieuwjaar!’, wordt er dan gezegd. Jonge kinderen doen nu eenmaal geïntegreerd op school mee aan Sinterklaas-, kerstfeest etc. Ook zien ze overal dat vuurwerk afgestoken wordt op 1 januari net zoals in India, maar niet tijdens het Tibetaans nieuwjaar.  De afgelopen kerst werden, in vergelijking met voorgaande jaren, ook opvallend veel kerstgroeten door Tibetanen over de hele wereld via de social media naar elkaar  gestuurd.

In de afgelopen jaren is in Tibet het Tibetaans Nieuwjaar een periode van grote spanningen geworden, vanwege de dwingende maatregelen van de Chinese autoriteiten die bepalen hoe en wanneer Tibetanen hun Nieuwjaar mogen vieren.

Wanneer bepaalde gemeenschappen ervoor kiezen geen Losar te vieren als teken van rouw voor de doden, vermisten en Tibetanen die gevangen zijn genomen, dan worden ze door de Chinese overheid gedwongen toch Losar te vieren en zich blij en gelukkig te gedragen.  Zo besloot in 2012 groepen Tibetaanse inwoners de stad Kham Drango  in de provincie Sichuan geen Losar te vieren maar te protesteren. Dit resulteerde in het schieten op de menigte door de Chinese veiligheidstroepen. Er viel één dode en er raakten 30 mensen gewond. De Chinese overheersers in Tibet willen Tibetaanse culturele dagen, belangrijke historisch data en de belangrijkste spirituele festivals door allerlei maatregelen en acties manipuleren.

Op 11 februari dit jaar, acht dagen vóór Losar, kwamen grote groepen veiligheidspolitie in zware pantser- en vrachtwagens aan in Amdo, Tibet. Sinds 2008 hebben ook andere Tibetaanse gemeenschappen in die regio te maken met controles en het beperken van toegang door buitenlanders. Ook is er een verhoogde aanwezigheid van veiligheidstroepen en diverse heropvoedingteams in kloosters. Deze video geeft een beeld hoe militaire troepen de straten van Ngaba in Amdo domineren. Wist je trouwens dat het rood van het Chinese Nieuwjaar helemaal niet de traditionele kleur is, maar het rood van de CCP? Het wordt namelijk door de Communistisch Partij als propagandamiddel gebruikt. En is een vorm van psychologische manipulatie

Communistisch rood van het Chinese Nieuwjaar.

De Tibetaanse Geest blijft echter sterk. Noch in Tibet noch in Nepal is de liefde voor ZH de Dalai Lama verdwenen. Sterker nog, de Chinese onderdrukking zorgt juist voor meer vastberadenheid. Op de eerste dag van Losar betoonden drieduizend Tibetanen in Amdo hun eerbied aan het portret van ZH de Dalai Lama. Lees het eerder verschenen artikel terug in het BD:

19 februari 2015 Amdo Tibet portret ZH Dalai Lama

Bekijk de gesmokkelde video

Lung Gnan klooster Golok

Losarceremonie in de hoofdtempel van ZH de Dalai Lama in Dharamsala

Op 19 februari 2015 om 07.00 uur startte in de hoofdtempel de ‘Lama Losar’.

Abten van drie grote kloosters in India (Drepung, Sera en Ganden), lama’s, tulku’s, ambtenaren en hoogwaardigheidsbekleders traden toe tot de ceremonie en boden hun contemplatieve gebed aan, terwijl de monniken van Namgyal (Dalai Lama’s persoonlijke klooster) de aanroeping tot Palden Lhamo reciteerden.

Namgyal monniken in de hoofdtempel in Dharasamla Puja Palden Lhamo

De Namgyal monniken boden twee grote ‘Torma’s’ aan, botersculpturen van tsampa en boter. Deze verbeelden de glorieuze godin / dakini Palden Lhamo. Om ZH de Dalai Lama veel geluk voor het komende jaar te wensen, bood hier de premier Lobsang Sangay speciale Lange Levensduur pillen (‘tseril’) aan van geroosterde gerstendeeg en bepaalde medicinale kruiden.

Daarna voerden twee senior monniken (‘garpa’)  een debat over de boeddhistische filosofie en besloten dit met een positieve recitatie, speciaal gecomponeerd voor het evenement, waarin het hele spectrum van de boeddhistische leer kort werd weergegeven. Vervolgens werd ZH de Dalai Lama, evenals alle beschermers van de dharmaleer verzocht nog een lange tijd onder de wezens in samsara te blijven om hen te dienen door middel van hun verlichte activiteiten.

Oude dans opvoeren

Jonge artiesten van het Tibetaans Instituut Performing Arts (TIPA) in Dharamsala voerden daarna een oude dans op, de ‘Gar’. Het is een traditionele Tibetaanse zang en dansstijl, een muziekstijl die in de 17^e eeuw werd geïntroduceerd in Tibet door de koning van Ladakh, die een groep artiesten had gezonden om zijn respect te tonen aan de vijfde Dalai Lama, Ngawang Lobsang Gyatso. Sinds die tijd treed altijd een groep artiesten op die zich hebben gespecialiseerd in ‘Gar’. Zij treden steeds op tijdens speciale gelegenheden, zoals bij Losar, op de eerste dag van het Tibetaans Nieuwjaar. Maar ook tijdens de kroningen van de opvolgende Dalai Lama’s en de installatie van regenten.

Premier Lobsang Sangya biedt Lang Levenpillen aan.

De liederen worden ‘Garlu’ (hoflied) genoemd, de dans zelf heet ‘Gar’ (hofdans) en het wordt opgevoerd door dertien hofartiesten, die ‘Gartuk-pa’ worden genoemd. Ze zijn gekleed in mooi brokaat met een traditioneel hoofddeksel. Elke danser draagt een smalle bijl, een paar keteldrums en een fluit. Er zijn verschillende ‘gar-dansen’:  de ‘bijldans’, ‘drumdans’, ‘zwaarddans’ en de blote handendans. Helaas is ‘Gar’ niet algemeen zo heel erg bekend. Zelfs binnen de Tibetaanse gemeenschap wordt het alleen tijdens zeer speciale ceremonieën opgevoerd.

Hofdans Tipa 19 februari 2015, hoofdtempel.

Bekijk de video, een samenvatting van de ceremonie in de hoofdtempel ‘Tsuklakhang’.

Door Bianca Visser - Boeddhistisch Dagblad

Premier Lobsang Sangay Foto: Bianca Visser.

Vanuit de hele Tibetaanse boeddhistische gemeenschap waren er veel goede wensen bij de viering van Losar. De politieke leider van de Tibetanen in ballingschap premier dr. Lobsang Sangay drong in zijn nieuwjaarstoespraak er bij de jongere generatie Tibetanen op aan meer aandacht te besteden aan het Tibetaans boeddhisme en het cultuurbehoud. Hij sprak ook zijn solidariteit uit met de Tibetanen in Tibet, die hun leven hebben opgeofferd voor de Tibetaanse zaak. ‘In Tibet wordt men nog steeds zeer tragisch met enorme beperkingen geconfronteerd onder de Chinese bezetting. Daarom mogen wij al die mannen en vrouwen die hun leven gaven en zij die lijden in Chinese gevangenissen niet vergeten’. Hij spoort de Tibetanen aan om vaker Lang Leven wensgebeden voor de Dalai Lama te houden uit dankbaarheid voor zijn bijdrage aan de wereldvrede, religieuze harmonie en de vrijheidsstrijd voor Tibet.  Er zal een ook een Lang Leven puja aan ZH de Dalai Lama worden aangeboden als hij dit jaar op 6 juli zijn tachtigste geboortedag viert.

Tevens vertelde de premier dat in 2016 de vierendertigste Kalachakra-initiatie door de Dalai Lama in India, Bodhgaya zal plaatsvinden.

ZH Dzongsar Samyang Khyentse

Video nieuwjaarsspeech: http://www.thetibetpost.com/en/news/exile/4434-sikyong-pay-more-attention-to-the-unique-religion-and-culture-of-tibet Hier is een verrassend mooie nieuwjaarswens van ZH Dzongsar Samyang Khyentse: http://khyentse.org/2015/

Pema Chödron

En een woordeloze nieuwjaarsgroet van de Shambala lerares Pema Chödrön in Canada: http://gampoabbey.blogspot.ca/

ZH de 17e Karmapa Ogyen Trinley Dorje, wenst  alle leraren, studenten en vrienden over de hele wereld vanuit het Tergar klooster in India, Bodhgaya, een heel gelukkig nieuwjaar.

“Dat het Jaar van de Houten Schaap vernieuwing mag brengen naar deze planeet en harmonie tussen alle wezens in onderlinge afhankelijkheid’. https://www.youtube.com/watch?v=g9NETiX5zP0&feature=youtu.be

Karmapa Ogyen Trinley Dorjé

Herdenking overleden Shamar Rinpochë

Karmapa Traye Dorjé

De andere 17e Karmapa, ZH Karmapa Thaye Dorje herdacht op 19 februari in zijn tempel in New Delhi, India, ZH Kunzig Shamar Rinpoché, die vorig jaar overleed. Hij vraagt aan zijn studenten om het komend jaar samen met hem het gebed te reciteren voor een spoedige terugkeer van ZH Shamar Rinpoché.

Hier is het gebed: https://www.youtube.com/watch?v=5HSHp-ySgM0

Sakyong Mipham rinmpoché

ZE Sakyong Mipham Rinpoché gaf op 19 februari aan dat hij officieel al 20 jaar zitting heeft als Sakyong. ‘Op deze dag vieren we een nieuw jaar en een nieuwe tijd. Wat in het verleden is begonnen komt nu tot bloei. Het nieuwe jaar is een uitstekend moment om te kijken hoe we ons leven leiden. Voeg zon en stralen bij een en je hebt schittering’. Video publieke bijeenkomst:

http://shambhalaonline.org/shambhala-day-2015-year-of-the-wood-sheep/

(Na een tijdje komt Sakyong Mipham Rinpoché in beeld).

Tekst van zijn speech: http://shambhalatimes.org/2015/02/23/shambhala-day-address-year-of-the-wood-sheep/?utm_source=dlvr.it&utm_medium=facebook

‘Men moet een gelofte doen, geen externe, innerlijke en geheime vervuiling te creëren’.  Dat  zegt ZH the Gyalwang Drukpa in zijn  videoboodschap:.

https://www.youtube.com/watch?v=AkirUjOV-hk&index=1&list=PLECr1ot-tTfMoakVeUf2txSI_0xOeMhTv

Gyalwang Drukpa

the yogini project

‘Een korte maar lieve nieuwjaarsgroet komt van jonge kindnonnetjes. Zij maken deel uit van The Yogini Project dat zich sterk maakt voor meisjes en vrouwen en hen financieel ondersteund om zich te kunnen wijden aan duurzame spirituele praktijkbeoefeningen in het kloosterleven.

‘Losar Tashi Delek from the Tsoknyi Nepal Nuns’: https://www.youtube.com/watch?v=dJ__iJl4eLA

Meer info: http://theyoginiproject.org/

ZH Dilgo Khyentse Yangsi Rinpoché begint het jaar met het offeren van geurende bloemblaadjes en gooit ze in de lucht tijdens de losarceremonie in de tempel van het Shechen klooster in Nepal, Baudanath.

ZH Dilgo Khyentse Yangsi Rinpoché .Bloemoffers in het Shechen klooster in Baudhanath, Nepal >

Tempel Schoten België

De Tibetaanse Gemeenschap in Belgie, Schoten begon de Losarceremonie onder leiding van twee lama’s met een ‘Sangsol’, een vuurritueel. Daarna gebeden in de tempel en in de pauze de bekende Bhoe-sa/ Po-cha (zoute boterthee) en drey-/ droma dresil (zoete rijst met rozijnen ) en zoete Indiase thee (chai).

Sangsol, Tsampaoffer in de tuintempel, Schoten België >

Sangsol, ook wel bekend als reukoffer, is een ritueel dat al duizenden jaren door de Tibetanen wordt beoefend. Dit gebeurt zowel individueel als collectief. Het is een nationale traditie. Tijdens de oorlog werd de Sangsol ook uitgevoerd door Tibetaanse strijders om de negatieve krachten van de Chinese invasie af te weren.

Na het gebed buiten in de tempeltuin in Schoten staat iedereen in een kring naast elkaar en wordt een beetje tsampa (gerstenmeel) in de rechterhand tussen duim en vingers gehouden. Na drie keer de arm op en neer bewogen te hebben, wordt in koor luid de wens uitgesproken: ‘Kyi Kyi So So Lhaa…Gyaloo……….!!! (Dat de goden en godinnen mogen overwinnen!).  Direct daarna wordt de tsampa in de lucht gegooid. Zo geofferd aan de Drie Juwelen. Het valt vervolgens zachtjes naar beneden als een zegen van boven.

De Losarceremonie wordt elk jaar weer druk bezocht door 350-400 Tibetanen.. De tempel stroomde na twee uur propvol waardoor ook veel mensen op de gang, op de trap of in de tempeltuin zaten. In de pauze werd de traditionele Tibetaanse zoute boterthee ‘Bhoe-sa’/ ‘Po-cha’ gedronken en drey-/ droma dresil (zoete rijst met rozijnen ). ‘Chai’ is de bekende  Indiase  zoete thee die bij de Tibetanen in Dharamsala populairder is dan de boterthee, behalve in kloosters. Maar in Belgie zie ik opvallend vaker boterthee op tafel staan en vooral bij evenementen.

De eerwaarde Lama Zöpa rinpoché  trakteerde studenten van het boeddhistisch centrum ‘Root Institute’ in India in de tempeltuin op een Losar lunch. Dit centrum is gevestigd in Bodhgaya, daar waar de Boeddha onder de Bodhiboom de verlichting heeft bereikt.

Eerwaarde Lama Zöpa Rinpoché, Losarlunch in Root Institute Bodhgaya, India. (Foto: Lozang Hursthouse)

Lama Zöpa Rinpoché

Kalu Rinpoché in Frankrijk.

ZH Kalu Rinpoché was op 21 en 22 februari te vinden in de tempel van het boeddhistische centrum La Boulaye, in Bourgogne, Frankrijk en gaf de boeddhistische leer aan westerse studenten .

ZH Kalu Rinpoché onderricht in Frankrijk

Het boeddhistisch centrum Gyuto in Californië deed het anders. Daar was je op elk moment van de nieuwjaarsdag welkom in de tempel voor een kort gebed en het aanbieden van wierook en andere offers.

Losarpusa 19 februari, tempel Schoten.

In België  vierde het Chokling Memorial Center een eigen feestje met 60 man in het Chinees restaurant Wok van Antwerpen. Dit restaurant is een populaire locatie onder de Tibetanen voor allerlei bijeenkomsten. Menigeen heeft daar een Tibetaans bruiloft meegemaakt in deze zaal of zoals laatst, een puja voor de zelfverbranders in Tibet. De meesten in deze groep komen oorspronkelijk uit Riwoche, Kham in Tibet. Op deze foto wordt in een kring gezongen en  wensgebeden voor de wereldvrede, een Lang Leven voor ZH de Dalai Lama, welvaart, etcetera.

Wensgebed In Antwerpen

Tibetaanse dans- en dansperfomances: Iedere Tibetaanse bijeenkomst,  protestdemonstratie, vergadering, of feestavond wordt altijd ingeluid met het Tibetaanse volkslied en zoals hier op het podium inZurich, Zwitserland.

Tibetaans Volkslied in Zurich, Zwitserland

In Minnesota in de Verenigde Staten, voert een dansgroep de Khampa Dans op.

Bekijk de video: https://www.youtube.com/watch?v=AS3RKBt-WoY&feature=share

Minnesote dansperformance >

Als alle gebeden, offers, optredens van artiesten voorbij zijn, is het tijd voor het publiek om te dansen. Iedereen is vrij om mee te doen met deze Tibetaanse kringdans. In Parijs was op 20 februari een bootparty georganiseerd door de Tibetaans Franse voetbalvereniging. Het was zo’n  succes, dat zo’n 100 mensen de boot niet meer op mochten omdat die anders zou zinken. ’s Avond onverwachts in je dunne uitgaanskleding “buiten de boot vallen”, heeft in Frankrijk  voor veel boze reacties gezorgd. Maar de volgende dag was een ander nieuwjaarsfeest gepland door de Tibetaanse Gemeenschap. Kringdansen is onder de Tibetanen populair. Deze dansstijl wordt overal en altijd op elke feest uitgevoerd. Als in een hele groep wordt gedanst, lijkt het wat op ‘line-dance’ , alleen in een kringvorm. De beweging herhalen zich, dus je kan altijd met de stroom meebewegen. En natuurlijk, westerse popmuziek is ook geliefd bij het jongere publiek en de wat oudere mensen met een ‘jonge geest’.

Dans even mee:  https://www.youtube.com/watch?v=wBR2JdxePXo&feature=youtu.be

Lhamo-opera in Nepal

Als je toevallig op vakantie in Kathmandu was, kon je op de derde dag van Losar een optreden zien van de Hoge School voor podiumkunsten ‘Srongtsen Birikuti’ bewonderen.

Nadat iedereen een witte khata had geofferd vóór het portret van ZH de Dalai Lama, kon je genieten van een Tibetaanse traditionele operaperformance. Deze operastijl heet de ‘Lhamo’ en werd opgedragen aan de wijze man, Thangthong Gyalpo (1361 – 1485) die de ‘Vader’ van de Tibetaanse opera wordt genoemd. Gyalpo organiseerde indertijd optredens voor meisjes om zodoende fondsen te werven. Hiermee konden bruggen in Tibet worden gebouwd om zo betere verbindingen aan te kunnen leggen.  Het was de eerste ‘Lhamo-performance en deze operatraditie is nog steeds te zien op feestelijke evenementen. Dans, chant en muziek wordt vaak opgevoerd met gebruikmaking van gekleurde maskers die karakters uitbeelden. Buiten Tibet wordt deze podiumkunst, in het bijzonder de ‘Lhamo’, in stand gehouden door het officiële Tibetaans Instituut voor Podiumkunsten (TIPA) in Dharmasala.  De Tibetaanse premier Lobsang Sangay heeft tijdens zijn bezoek aan Antwerpen in oktober 2014, beloofd een groep artiesten naar België te sturen om de Tibetaanse podiumkunst aan Tibetanen in België te leren. Want als er geen professionele lessen wordt doorgegeven, kan ook deze oude kunstvorm met zijn mythische verhalen verloren gaan.

Losarpuja in Amsterdam

Amsterdam is wat dichterbij, daar werd 2 dagen (23 en 24 februari)  aandacht aan Losar besteed. Op de 5^e dag van de Losar, volgens de Tibetaanse kalender, was er een puja, de daarop volgende dag een party. Er waren natuurlijk performances op het podium. De feestavond werd geopend door ‘Tashi Shopa’, een openingdans uit de oude Witte Masker school van de Tibetaanse Opera. Er wordt verondersteld dat deze dans voorspoed en geluk brengt aan het publiek. Het traditionele witte masker is gemaakt van geitenbont. Het  symboliseert Tangdong Jiebu, de stichter van de Tibetaanse Opera.

Kinderen op Losarparty in Amsterdam

Bekijk de video: https://www.youtube.com/watch?v=jTwnmcn8Ky8

Sangsol vuurpuja in Oostenrijk, Wenen

In Wenen, Oostenrijk, werd ook afscheid genomen van het oude met behulp van een Sangsol (vuurritueel). Zowel na de Sangol als op de avond werd  een ‘Tashi Shopa’ uitgevoerd  om het publiek met geluk en voorspoed te zegenen..

Tashi Shopa danser >

Op 21 februari bestond de Tibetaanse gemeenschap in Oostenrijk 25 jaar en zij verwelkomden hun vrienden en supporters met dans en cultuur.

Vanzelfsprekend werd stilgestaan bij de mensenrechtenschendingen in Tibet. Een televisieploeg heeft de 3^e dag van Losar geregistreerd.

Kinderen op Losarviering in Wenen

Bekijk de video: ‘Das Tibetanische Neujahrsfest’: ‘http://tvthek.orf.at/program/Seitenblicke/4790197/Seitenblicke/9308137/Das-Tibetanische-Neujahrsfest/9308196

Op 23 februari organiseerde het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken voor het eerst in de geschiedenis een Losarreceptie. Tibetaanse Amerikanen, diplomaten, ambtenaren, andere hoogwaardigheidsbekleders en medewerkers van diverse besturen en particuliere organisaties gevestigd in Washington DC vierde samen Losar.

Vicepresident Bhunchung Tsering van International Campaign for Tibet (ICT) ziet het als een erkenning van de Tibetaans-Amerikaanse cultuur en haar bijdrage aan de Amerikaanse samenleving. De voormalige speciaal gezant van ZH de Dalai Lama, Lodi Gyari, legde de symboliek van Losar uit en zag aan dit gebaar van het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken, de steun om de verschillende religieuze en culturele waarden en de taal van de Tibetanen te behouden. Staatssecretaris Sarah Sewall, die onder andere de coördinatie voor Tibetaanse kwesties in haar portefeuille heeft, deelde haar ervaring van de contacten vorig jaar met Tibetanen in India en Nepal. De receptie werd opgeluisterd door zang, het aanbieden van Chang (Tibetaanse bier). Tibetaanse koekjes en ceremoniële offers.

Bekijk de video: https://www.facebook.com/video.php?v=810033105699143

Losar Receptie 23 feb 2015 USA Tibetaanse zang (Foto: Tenzing Barshee)

Lees ter aanvulling eerder verschenen artikelen over Losar in het BD, geschreven door Bianca Visser:
3 maart 2014: http://boeddhijtischdagblad.nl/27201-happy-losar-tashi-delek/
6 maart 2014 http://boeddhijtischdagblad.nl/27331-eerste-dag-tibetaans-nieuwjaar-usa-en-vlaanderen/
19 februari 2015: http://boeddhijtischdagblad.nl/40658-happy-losar-2142-tibetaans-nieuwjaar/

Door de redactie - Boeddhistisch Dagblad

Chinese deskundigen gaan in april beginnen met de restauratie van fresco’s in het prominente Tibetaanse boeddhistische Labrangklooster in Xiahe. De Chinese regering heeft daar 1,6 miljoen Amerikaanse dollar voor uitgetrokken.

De Academie van Dunhuang, die is gespecialiseerd in onderzoek en restauratie van muurschilderingen, zal worden belast met het restaureren. De fresco’s in het klooster zijn door natuurlijke erosie in de afgelopen driehonderd jaar aangetast. Het Labrangklooster, gelegen op een hoogte van drieduizend meter, is een van de zes grote tempels van de Gelugorde –geelkappen- binnen het Tibetaans boeddhisme maar buiten Tibet. Er verblijven ongeveer twaalfhonderd monniken in het klooster. Het heeft zes collegezalen en achtenveertig zogeheten boeddhazalen.

Xiahe ligt, omgeven door hoge bergen, in het midden van China. Het Labrangklooster stamt uit de achttiende eeuw. Vrijwel dagelijks komen er pelgrims naar het klooster, getooid in prachtige gewaden. Ze volgen een drie kilometer lange pelgrimsroute rond het klooster, met de klok mee. Op die route staan tientallen gebedsmolens.

Bron BNN

Door de redactie - Boeddhistisch Dagblad

Tibetaanse dorpsbewoners in het zuidwesten van de Chinese provincie Yunnan zijn het begin van het nieuwe Maanjaar begonnen met het afzweren van het dragen van kleding die gemaakt is van  bont van dieren. Om hun voornemen kracht bij te zetten verbrandden ze al hun kleding waarin bont is verwerkt.

De actie begon op 27 februari door bewoners van het dorp Drangsung in Yunnan, Dechen en is gericht om te voldoen aan de wensen van de Dalai Lama die Tibetanen al in 2006 heeft opgeroepen geen dierlijk bont meer te dragen als kledingstuk. Voor de Tibetanen behoort deze kleding tot zeldzame en waardevolle familie bezittingen.

Met zijn oproep wil de Dalai Lama bedreigde diersoorten in Tibet en China beschermen. De actie is niet zonder gevolgen. Door gevolg te geven aan de oproep van deze spirituele leider stellen Tibetanen zich bloot aan een mogelijke strafrechtelijke vervolging. De Dalai lama wordt door China als een gevaarlijke separatist beschouwd. Volgens een bron van Radio Free Asia zijn de Tibetanen zich volledig bewust van de mogelijke gevolgen van hun acties. Ter ondersteuning van hun campagne wierpen een vader en zoon in het dorp Atoe in Dechen een hoed gemaakt van vossenbont en een Tibetaanse jurk bekleed met Leopardbont en otterhuid in de vlammen.

Bron RFA

Door de redactie - Boeddhistisch Dagblad

De 17e Tibetaanse Karmapa, Ogyen Trinley Dorje, brengt vanaf zeventien maart een twee maanden durend bezoek een bezoek aan de VS waar hij met jongeren zal communiceren. De religieuze leider zal tijdens zijn verblijf aan zes universiteiten lezingen geven. De monnik, die ook schildert en  gedichten en boeken schrijft, wil op informele wijze in gesprek komen met studenten.

Sinds zijn dramatische ontsnapping uit Tibet naar India, in 2000, is dit het derde bezoek dat de Karmapa aan de VS brengt. Ogyen Trinley Dorje (Chamdo, 26 juni 1985), wordt -erkend door de Chinese overheid- en door hen beschouwd als de 17e gyalwa karmapa, hoofd van de kagyü, een van de vier belangrijkste scholen van het Tibetaans boeddhisme.

Karmapa Ogyen Trinley Dorjé

Ogyen Trinley Dorje is geboren in Kham, Tibet binnen een nomadisch familie en heeft zichzelf geïdentificeerd als Karmapa aan zijn familieleden. In 1992 werd hij erkend na een zoektocht, aangevoerd door de twaalfde tai situ, en vervolgens geïnstalleerd in het Tsurphu-klooster, het traditionele klooster van de Karmapa in Tibet.

Op 27 december 1999 is hij gevlucht naar Nepal en doorgereisd naar Dharamsala, India waar hij op 5 januari 2000 bij Dalai Lama aankwam. De belangrijkste reden was dat hij niet de opleiding kon en mocht krijgen van de Chinese regering die Tibet bezet houdt.

Er zijn twee monniken aangewezen als Karmapa. De veertiende shamarpa Mipam Chökyi Lodrö heeft de Trinley Thaye Dorje aangewezen als kandidaat

De karmapa-controverse heeft betrekking op de controverse in het Tibetaans boeddhisme in de erkenning van twee incarnaties na het overlijden van de zestiende gyalwa karmapa, voor de geestelijke lamatitel van zeventiende gyalwa karmapa. Er zijn twee monniken aangewezen als zeventiende karmapa: Trinley Thaye Dorje (6 mei 1983) en Orgyen Trinley Dorje (26 juni 1985).

Trinley Thaye Dorje geniet de steun van de veertiende shamarpa. De Shamarpa is de ‘tweede’ lama in de hiërarchie van de karma kagyü-linie. De Shamarpa was in het verleden degene die de Karmapa aanwees, echter het ging hier om een gewoonterecht en niet alle Karmapa’s zijn door de Shamarpa aangewezen. Wel wordt Trinley Thaye Dorje door de meerderheid van de Karma Kagyu linie erkend als de zeventiende Karmapa.

Ogyen Trinley Dorje heeft de officiële steun en confirmatie van de veertiende Dalai Lama Tenzin Gyatso. Dalai Lama’s speelden echter in het verleden geen rol in het erkennen van een karmapa. Dit gebeurde meestal aan de hand van voorspellingen die de karmapa zelf over zijn volgende incarnatie deed en die vervolgens door de shamarpa, tai situ of iemand anders die nauw verbonden was aan de karma kagyü-linie, werden onderzocht. Door inmenging van de Chinese regering (politieke keuze) is echter besloten Orgyen aan te wijzen als de zeventiende Karmapa.

Door de redactie - Boeddhistisch Dagblad

In een ongemeen felle reactie heeft de gouverneur van Tibet,  Padma Choling , zelf een etnische Tibetaan, vandaag de Dalai Lama aangevallen door te zeggen dat de Tibetaanse spirituele leider het boeddhisme ontheiligt door te suggereren dat hij mogelijk niet zal wedergeboren worden als hij sterft. Volgens de gouverneur rommelt de Dalai Lama maar wat aan –flip flopping- door steeds wisselende  uitspraken te doen over zijn wedergeboorte.

De 14e Dalai Lama op 4-jarige leeftijd.

De –atheïstische- communistische partij van China  zegt het recht van de oude keizers, om reïncarnaties goed te keuren,  te hebben geërfd. In het boeddhisme speelt het fenomeen wedergeboorte een grote rol. De Dalai Lama zegt dat die titel kan eindigen als hij sterft. Waarschijnlijk wil hij daarmee voorkomen dat de Chinezen zelf een Dalai Lama benoemen. Hij heeft ook gezegd niet in China te willen worden herboren als Tibet niet vrij is en dat niemand het recht heeft om voor politieke doeleinden zijn opvolger te kiezen. China zegt dat de traditie moet worden voortgezet en dat zij de benoeming van de volgende Dalai Lama moet goedkeuren.

Padme Choling stelt dat de huidige Dalai Lama indertijd alleen maar een dalai lama kon worden bij de gratie van de centrale regering. ‘Als de centrale regering (zijn reïncarnatie) niet had goedgekeurd, hoe kon hij dan de veertiende Dalai Lama zijn geworden? Dat was niet mogelijk geweest, het is een zware procedure. Ik denk dat hij in feite (met zijn uitspraken) het Tibetaans boeddhisme ontheiligt. Niemand binnen het Tibetaans boeddhisme zal hier mee instemmen. Wij moeten de geschiedenis respecteren en niet het profane Tibetaans boeddhisme.’

De verdwenen elfde Pänchen Lama

China bemoeide zich al eerder met opvolgingskwesties.  In 1995, nadat de Dalai Lama een jongen in Tibet als de reïncarnatie van de vorige Panchen Lama had benoemd als diens opvolger, plaatste China die jongen onder huisarrest en benoemde een ander in zijn plaats.  Veel Tibetanen beschouwen die door China benoemde Panchen Lama als nep.

BNN

Door de redactie - Boeddhistisch Dagblad

Het stervensproces is in de Tibetaanse cultuur een stappenplan dat we elke nacht doorlopen. De grote wijsgeer Pythagoras (570-500 voor Christus) was overtuigd dat ons bewustzijn voortdurend verhuist en zowel in menselijke als dierlijke lichamen onderdak vindt. De Australische Aboriginals met een cultuur van 40.000 jaar hebben rond het sterven langdurige rituelen. Bij ons is wat we wisten over het stervensproces op de achtergrond geraakt. “De Westerse medische kijk op sterven is zoiets als het licht uitdraaien en dat is het einde,” zegt een Amerikaanse arts in het boek ‘Sleeping, Dreaming, and Dying’, Wisdom Publications.

De Dalai Lama, foto’s BOS-tv

“Uit Tibet gevluchte beoefenaren van meditatie leren, ook in ballingschap in India, nog zo flexibel omgaan met hun stadia van bewustzijn, dat sommigen tot dertig voorgaande levens kunnen terugkijken in hun persoonlijke geschiedenis,” vertelt de Dalai Lama in ‘Sleeping, Dreaming, and Dying’. Ze kunnen ook jaren van tevoren hun volgende geboorte bepalen en deze soepel realiseren als het zover is.

Verschillende culturen en religies hebben hun eigen visie op het stervensproces en bijbehorende rituelen. Zo wordt in de Tibetaanse cultuur het stervensproces gezien als een stappenplan dat iedere nacht van a naar b naar c wordt doorlopen en omgekeerd bij het wakker worden. De Tiwi Aboriginals houden rituelen tot tien maanden na het overlijden, daarentegen wordt in Westerse culturen het sterven wel gezien als ‘het licht uitdraaien’.

Tibetaanse kennis over het stervensproces en over rituelen rond sterven uit allerlei culturen- vooral van de Tiwi Aboriginals, komen aan de orde in het programma ‘Spiritualiteit en Sterven’ in het UMCG ziekenhuis in Groningen op donderdag  16 april 2015. Onder andere Prof. dr. Eric Venbrux, directeur van het Centrum voor Thanatologie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, licht toe hoe uiteenlopende culturen met de dood omgaan en over rituelen rond sterven bij de Tiwi Aboriginals.

Bardo

Ven. Lama Doboom Tulku, samen met de Dalai Lama in 1959 uit Tibet gevlucht, vertelt over het stervensproces in de Tibetaanse cultuur. Zijn woorden worden uit het Tibetaans en Engels naar het Nederlands vertaald door Berthe Jansen, geesteswetenschapper, met specialisatie India en Tibet, verbonden aan de Universiteit van Leiden.

Lama Doboom Tulku (1941) geboren in de provincie Kham in Tibet, is op 3-jarige leeftijd herkend als de incarnatie van de voorgaande Doboom Tulku en verhuisde naar diens hermitage waar zijn opleiding begon toen hij 7zeven jaar oud was. Op twaalfjarige leeftijd trad hij toe tot het Drepung Klooster, het grootste in Tibet. Om zes jaar later naar India te vluchten. De lama was 22 jaar toen hij tot monnik werd gewijd door de Dalai Lama, van wie hij les kreeg en van de twee leraren van de Dalai Lama en andere eminente geleerden. Na twee academische studies was hij eerst bibliothecaris, daarna secretaris van de Dalai Lama en reisde met hem naar Japan, Rusland, Mongolië, Zwitserland en de Verenigde Staten. In 1981 is Lama Doboom Tulku door de Dalai Lama persoonlijk aangesteld als directeur van Tibet House in New Delhi om het culturele erfgoed van Tibet wereldwijd onder de aandacht te brengen en deed dat tot maart 2011.

In 1996 is hij door de Dalai Lama benoemd tot voorzitter van diens Foundation for Universal Responsibility opgericht met het geld dat de Dalai Lama kreeg voor zijn Nobelprijs voor de Vrede in 1989.

Lama Doboom Tulku heeft in de hele wereld functies in boeddhistische en culturele organisaties, hij is nauw verbonden met musea in Azië, de VS en Europa en heeft vele publicaties in Tibetaans en Engels op zijn naam staan.

Het bardo, de tussenstaat.

‘Dood, tussenstaat en wedergeboorte’ behoort tot het vakken pakket van elke studerende Tibetaanse monnik. Als een leven eindigt wordt iemand opnieuw geboren in de cyclus van bestaan volgens voor-beschiktheid veroorzaakt door begeerte, haat of onwetendheid. Mensen sterven in een deugdzame, een ondeugdzame of een neutrale staat van geest. Soms gebeurt het dat iemand begerig of boos sterft of in een neutrale stemming. Dat is ongunstig. Maar sterven in een deugdzame stemming is voorspoedig want dan kan men door het hele stervensproces heen die positieve stemming handhaven en in een goede situatie herboren worden. Er mag daarom rond een stervende geen stemmingmakerij zijn. Er moet rust zijn. Als de stervende in een deugdzame geest overlijdt, krijgt men de ervaring uit duisternis naar licht te gaan. Gehechtheid aan je lichaam is de oorzaak van het aan nemen van een lichaamsvorm in de tussenstaat. Die lichaamsvorm wordt later de vorm waarin we opnieuw geboren worden. Zolang we begeerte, haat en onwetendheid hebben zullen we in de cyclus van bestaan blijven vastzitten. Door innerlijke beoefening kunnen begeerte, haat en onwetendheid geëlimineerd worden en is ontsnappen aan de cyclus van ongecontroleerde wedergeboortes mogelijk.

Melvile Island

Professor Dr. H.J.M. (Eric) Venbrux (1960) zette in 1988 als antropoloog voet aan wal op Melvile Island, vijftig kilometer boven Darwin, de meest noordelijke stad van Australië. Kort na zijn aankomst werd hij door de Tiwi bevolking ingedeeld bij een bepaalde familie en leefde met zijn nieuwe familieleden alsof hij één van hen was, wat betekende dat hun regels ook voor hem golden. Bijvoorbeeld: Bewaar afstand tot je schoonmoeder, praat nooit rechtstreeks met je zuster en grappen uithalen doe je alleen met je zwager.

Hij was in de unieke positie de Tiwi en hun dodenrituelen van dichtbij te beleven. Opeens zette een gebeurtenis zijn leven op z’n kop. Eén van zijn beste Tiwi vrienden werd vermoord. Temidden van de opschudding koos hij ervoor de moordzaak en de gebeurtenissen die daarop volgden mee te nemen in zijn onderzoek.

Lang nadat iemand bij de Tiwi begraven is, worden nog rituelen gehouden, die nabestaanden de gelegenheid geven met de dood van hun naaste in het reine te komen. Na ongeveer tien maanden neemt men definitief afscheid. Bij dit grootste ritueel wordt zo uitbundig rond het graf gezongen en gedanst dat vriend en vijand op eigen wijze afscheid kunnen nemen. De dode wordt niet gespaard. Vijanden schelden hem uit en memoreren momenten waarop de overledene hen heeft belazerd. Echtgenoten, minnaars en familieleden vertellen met zang en dans, zonder gêne, wat hun memorabele momenten met de overledene zijn geweest.

Tiwi Islands

Tenslotte worden prachtig beschilderde grafpalen rond het graf gezet en neemt iedereen met veel emotie afscheid. Men vernietigt dan alle bezittingen van de overledene, zodat de geest definitief een nieuwe situatie kan ingaan.

Dr. Eric Venbrux schreef over bovenstaande gebeurtenissen  de bestseller ‘A Death in the Tiwi Islands, Conflict, Ritual and Social Life in an Australian Aboriginal Community’, Cambridge University Press, 1995 en 2009. Dat is slechts één van de vele publicaties die op zijn naam staan. In 2013 werkte hij mee aan Changing European Death Ways, 288 p. In 2012 verscheen zijn bijdrage ‘Emotion, Identity and Death: Mortality Across Disciplines’ (pp. 161-173) in ‘New Identity of All Souls’ Day Celebrations’. In 2010 verscheen ‘Cemetery tourism: coming to terms with death?’ In 2009 kwam zijn tekst ‘Going Dutch: Individualisation, secularisation, and changes in death rites’ uit in het boek ‘Mortality’.

Vertaalster Berthe Jansen, Faculteit der Geesteswetenschappen, Leiden; 2000-2003: Courses in Tibetan Buddhism and Tibetan language at the Library of Tibetan Works and Archives, India; 2003-2005: Tibetan language and interpreting with distinction at the Lotsawa Rinchen Zangpo Translator Programme, India; 2005-2008: BA in Languages and Cultures of India and Tibet at Leiden University; 2008-2010: MPhil with distinction in Tibetan and Himalayan Studies at Oxford University;2010- 2015: PhD candidate in the VICI project Buddhism and Social Justice http://buddhismandsocialjustice.com/jansencv.html

Door de redactie - Boeddhistisch Dagblad

Komende zondag  zendt de boeddhistische televisie documentaire Monk with a Camera uit. Een portret van Nicholas Vreeland. De in Zwitserland geboren Vreeland (1955)  is de ‘Prins Siddharta’ van de 20e eeuw. Als kleinzoon van ex-Vogue hoofdredacteur Diane Vreeland leefde hij in weelde net als de historische Boeddha. Toch gaf de diplomatenzoon, dandy en getalenteerd fotograaf zijn bevoorrechte leven op, om zich te wijden aan een celibatair monnikenbestaan. Monk with a camera vertelt het verhaal van hoe de fotografie uit zijn ‘oude leven’ het nieuwe monnikenleven in India mogelijk maakt.

De Amerikaan Nicholas Vreeland is met ingang van 6 juli 2012 door de Dalai Lama benoemd tot abt van het Rato-klooster in Zuid-India, een van de belangrijkste kloosters in het Tibetaans boeddhisme. De Dalai Lama heeft Vreeland de opdracht mee gegeven een ‘brug te slaan tussen de Tibetaanse traditie en de westerse wereld.’

Hij is de eerste westerling die de eer te beurt valt om zo’n hoge positie te bekleden. Vreeland is directeur van het Tibet Center in New York. Hij vertelde in het PBS-programma ‘religie & ethiek News Weekly’ dat het de wens van de Dalai Lama is om moderne westerse ideeën in te brengen in het klassieke kloostersysteem van de Tibetaanse traditie. Er moet en frisse wind waaien binnen deze instellingen, zei Vreeland.

Vreeland is fotograaf van beroep en een kleinzoon van Diana Vreeland, de legendarische journaliste van Vogue magazine. Tot de ontdekking van het boeddhisme was hij verbonden aan verschillende topstudio’s. Hij is geboren in Zwitserland, woonde als zoon van een diplomaat in Duitsland en Marokko. Zijn grootmoeder zorgde ervoor dat hij kon werken met beroemde fotografen, onder wie Richard Avedon. In 1977 introduceerde Averon’s zoon John Vreeland bij Khyongla Rato Rinpoche, oprichter van het Tibet Center.

In 1979 werkte Vreeland in India, in het hoofdkwartier van de Dalai Lama in Dharamsala, waar hij de geestelijk leider ook ontmoette. Zes jaar later werd de Amerikaan tot boeddhistisch monnik gewijd. Hij studeerde in het klooster waar hij nu abt van is. Het origineel van het klooster is eind 14e eeuw in Tibet gebouwd, maar is in India opnieuw gesticht. Vreeland blijft ook als directeur verbonden aan het Tibet Center in New York.

Bron BOS en Boeddhistisch Dagblad. Omslagfoto: Khen rinpoche Nicholas Vreeland bij het Rato-klooster

Uitzending: Zondag  5-4-2015, 13:00-14:00 uur, zender NPO 2.

Door de redactie - Boeddhistisch Dagblad

In China voelen steeds meer jonge Chinezen zich aangetrokken tot het –Tibetaans-  boeddhisme. Ingevoerd door missionarissen uit India tijdens de Han-dynastie, is het boeddhisme lange tijd onderdrukt tijdens het maoïstische tijdperk–vele kloosters en tempels werden verwoest tijdens de culturele revolutie en monniken werden gestraft voor hun geloof in ‘bijgeloof.’

Een groeiend aantal Chinezen vindt in soms nog sluimerende boeddhistische tradities met meditatie een spiritueel anker in een competitieve, snel veranderende samenleving. De Chinese communistische partij tolereert de openlijke herontdekking van het boeddhisme, anders dan bij de christenen in dat land waartegen hardhandig wordt opgetreden.

China, boeddhistische monnik slaat op gong. Foto Meindert Gorter.

Fenggang Yang, de directeur van het Center on Religion and Chinese Society at Purdue University, Indiana, USA, zegt dat moeilijk is uit te leggen waarom zoveel jonge mensen het boeddhisme omarmen.  Sommigen ontdekken het op de universiteit, waar boeddhistische groepen actief zijn  en beroemde monniken en lama’s lezingen geven. Anderen krijgen het boeddhisme aangereikt door  ouders en grootouders. Het Tibetaans boeddhisme is volgens Yang populair bij studenten, jonge professionals en ondernemers vanwege de gezamenlijkheid binnen deze traditie, het chanten en groepsgewijze studie van de boeddhistische geschriften. De meeste aanhangers zien het boeddhisme meer als cultuur dan als een religie die een serieuze inzet vereist.

Onlangs woonden meer dan vierhonderd mensen de jaarlijkse bijeenkomst van de Peking Ren Ai Foundation, een boeddhistische liefdadigheidsinstelling, in het Longquan klooster nabij Peking bij. Een verdubbeling ten opzichte van vijf jaar geleden. Een deelnemer zegt dat het boeddhisme haar een frisse kijk op het leven en problemen uit het verleden heeft gegeven. Ze woont nu regelmatig boeddhistische sessies bij. Een ander zegt dat het boeddhisme hem weghoudt van negatieve gedachten in zijn werk en relatie.

Bron BNN. Foto’s Meindert Gorter.

Door de redactie - Boeddhistisch Dagblad

Het gebeurt vaker als je gelooft in wedergeboorte: doodgaan. Voor velen is er een laatste afscheid. De boeddhistische radio besteedt morgenavond in het programma OBA Live aandacht aan de verschillende stervensrituelen die wereldwijd gangbaar zijn. Antropoloog Eric Venbrux vertelt over onder meer het Tibetaanse stervensproces en rituelen van de Tiwi-aboriginals. Dit vanwege het  symposium ‘Spiritualiteit en Sterven’ dat donderdag in het UMCG ziekenhuis in Groningen wordt gehouden. Venbrux is een kenner op dit gebied.

Zo wordt in de Tibetaanse cultuur het stervensproces gezien als een stappenplan dat iedere nacht van a naar b naar c wordt doorlopen en omgekeerd bij het wakker worden. De Tiwi Aboriginals houden rituelen tot tien maanden na het overlijden. Daarentegen wordt in Westerse culturen het sterven wel gezien als ‘het licht uitdraaien’.  Verder doet Venbrux verslag doen van de recente ontwikkelingen in de Nederlandse uitvaartcultuur.

Eric Venbrux is als hoogleraar verbonden aan verbonden aan de Faculteit filosofie, theologie en religiewetenschappen (vakgroep vergelijkende godsdienstwetenschap) van de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij is tevens de directeur van het Centrum voor Thanatologie.

Eric Venbrux.

Antropoloog Venbrux onderzoekt hoe mensen in uiteenlopende culturen en religies omgaan met de dood. De dood is een algemeen menselijk probleem. Iedereen moet ermee in het reine zien te komen, maar verschillende religies en culturen hebben daar eigen oplossingen voor gevonden. Rondom de dood formuleren mensen wat zij belangrijk vinden in het leven. De meeste mensen in onze samenleving blijken geen afstand van hun dierbare overledenen te willen doen zonder ritueel. Dergelijke rituelen belichamen een geleefde religie en onthullen een persoonlijke religiositeit.

In De Nachtgast, dat een paar uur later door de boeddhistische radio wordt uitgezonden, komt Achim Heine aan het woord. Drummer/percussionist Achim Heine (36) heeft een percussiegroep, het Twitching Eye Trio, waarmee hij spetterend muziektheater maakt. Daarnaast is hij ook lid van jazz-pianotrio Ears Wide Open, en werkt als vaste drummer bij verschillende ensembles. Aan het conservatorium in Amsterdam geeft hij Afrikaanse percussie. Voor volwassenen en kinderen verzorgt hij trainingen en workshops. Bijvoorbeeld voor gemeenteambtenaren in Heemstede en ‘drumles aan het IJ’ voor kinderen.

Dharmakunst zegt meer over de houding van de kunstenaar dan over het resultaat. Non-agressie en ruimte – je onzekere thuisbasis van waaruit alles nog mogelijk is – is het startpunt van waaruit voor Achim Heine interessante kunst voortkomt. Vanuit deze grond van niet-weten begint voor hem het spelen en componeren. Achim’s visie op muziek en geluid zet hij ook in bij zijn trainingen en workshops. Door mindfulness via je oor krijgt muziek een stralende kwaliteit en open je jezelf, ook voor de ander en de omgeving. Dat maakt communicatie ook op andere terreinen echter.

Achim Heine

Omdat Achim altijd en overal ritmes hoorde en maakte was het drumstel een logische keuze. Hij begon er op twaalfjarig leeftijd op te spelen waarna er steeds meer instrumenten bij kwamen. Vooral tijdens zijn masterstudie (Eindexamen 2006) aan het Conservatorium van Amsterdam, waar hij zich naast drums ook specialiseerde in tabla, sabar en djembe.

Na zijn eindexamen ontving hij een studiebeurs van het Prins Bernhard Cultuurfonds en het FAPK om drie maanden in New York te studeren. In deze periode kreeg hij les van drummers als Jeff´Tain´Watts, Jim Black, Joey Baron en Billy Martin. Hier werkte hij ook aan het verbinden van drums en tabla-ritmes met Dan Weiss en Samir Chatterjee.

Door de redactie - Boeddhistisch Dagblad

De Tibetaanse premier van de Tibetaanse regering in ballingschap Lobsang Sangay heeft in  een boeddhistische tempel in Dharamsala, India het gerenoveerde Tibet Museum ingehuldigd. Het museum is een onderdeel van het boeddhistische tempelcomplex Tsuglagkhang, in het  Mcleod Ganj-gebied.

premier Lobsang Sangay foto by Chriopher Michel.

Tijdens de ceremonie lanceerde Sangay ook de opnieuw vormgegeven versie van de officiële website  van de Tibetaanse regering in ballingschap: Tibet.net. Het museum is uitgerust met nieuwe technologieën, met inbegrip van touch schermen en de uitgebreide collectie foto’s is te zien in hogere resolutie. Een nieuwe afdeling toont de foto’s van slachtoffers van de golf van zelfverbrandingen in en buiten Tibet. En de daaraan gekoppelde mensenrechtenkwestie.

De premier:’ Uit de hele wereld komen veel toeristen naar Dharamsala. Wij willen het verleden van Tibet laten zien, de geschiedenis van een onafhankelijk land en onze bezetting en onderdrukking, de vernietiging van het milieu, de culturele assimilatie die gaande is. Iedereen in dit kleine museum kan dat meemaken.’

Sangay maakte een korte opmerking over het Witboek over Tibet dat onlangs is gepubliceerd door China’s Staatsraad Information Office. ‘Door ons Tibet.net kunnen wij de waarheid  vertellen. Veel van wat in dit Witboek is gesteld is niet waar en we zullen dat bewijzen.’

Dit meest recente Witboek over Tibet is zwaar bekritiseerd door de Tibetaanse regering in ballingschap en Tibet supportgroepen wereldwijd, als een  poging om de tragische realiteit in Tibet te verdoezelen.  Het Tibet Museum, een initiatief van de afdeling informatie en internationale betrekkingen, werd opgericht in 1998, om te dienen als een herinnering aan het verlies van de Tibetaanse cultuur en leven en de hoop en aspiraties van het Tibetaanse volk door middel van verzamelde foto’s en life geschiedenissen te inspireren.

Door de redactie - Boeddhistisch Dagblad

Op deze zeventigste Bevrijdingsdag, die in Nederland met  muziek en feestelijke bijeenkomsten wordt gevierd, lanceert International Campaign for Tibet (ICT) de campagne ‘Dalai Lama 80 jaar’ met als doel om op 6 juli, de 80ste verjaardag van de Dalai Lama, heel Nederland vol te hangen met kleurige Tibetaanse gebedsvlaggen.

ICT roept het Nederlandse publiek op om de levenslange inzet van de Dalai Lama voor vrede en verzoening wereldwijd en voor een geweldloze oplossing voor het Tibetaanse volk te steunen door gebedsvlaggen op te hangen. ICT stelt deze gratis ter beschikking via de website www.DL80.nl

Dalai Lama, foto Venstre.

Tsering Jampa, Executive Director ICT: “ICT werkt nauw samen met de Dalai Lama bij zijn geweldloze inspanningen om via een dialoog met de Chinese regering een vreedzame oplossing voor Tibet te vinden. Wij kijken er dan ook naar uit om de verjaardag van de Dalai Lama groots te vieren en om dit boegbeeld voor de vrede – zowel voor Tibet als voor de rest van de wereld – feestelijk te eren, zodat het voor hem een onvergetelijke dag wordt.”

Wereldwijd wordt de 80ste verjaardag van de Dalai Lama volgens ICT uitbundig gevierd om waardering te tonen voor zijn inspanningen en zijn universele boodschap om compassie en tolerantie tussen volkeren in de wereld te bevorderen.

Tibetaanse gebedsvlaggen foto by CKMCK

In Nederland organiseert ICT van 5 mei t/m 6 juli verschillende activiteiten en brengt tijdens festivals en evenementen het werk en de visie van de Dalai Lama breed onder de aandacht van het Nederlandse publiek. Zo staat ICT op 5 mei met informatiestands vol gebedsvlaggen en levensgrote portretten van de Dalai Lama bij de Bevrijdingsfestivals in Amsterdam, Haarlem, Rotterdam en Zwolle. Daarnaast heeft ICT stands tijdens andere festivals in de centra van grote steden: Nijmegen (16 mei); Leiden (23 mei); Amersfoort (30 mei); bij het Yoga festival in Haarlem (20 & 21 juni); en in Tilburg bij het Festival Mundial (27 & 28 juni).

Op 5 juli organiseert ICT een feestelijk programma in het Tropentheater in Amsterdam met gastsprekers en culturele optredens. Op 6 juli, de verjaardag zelf, brengt ICT op een bijzondere wijze de 80ste verjaardag van de Dalai Lama landelijk onder de aandacht.

Bron ICT. Omslagfoto CKMCK.

Door de redactie - Boeddhistisch Dagblad

International Campaign for Tibet (ICT) lanceert ter gelegenheid van de tachtigste verjaardag van de Dalai Lama op 6 juli een gebedsvlaggenmanifestatie. De organisatie biedt gratis aan belangstellenden een setje gebedsvlaggen aan.

Dat de Dalai Lama vol passie zijn boodschap van vrede en compassie uitdraagt is bijzonder. Immers, zijn land Tibet is al 65 jaar bezet door China. Toch heeft hij volgens ICT zijn volk nooit opgeroepen tot gewelddadig verzet tegen de bezetter, maar heeft hij altijd het pad van geweldloosheid bewandeld. Conflicten los je op met dialoog, nooit met wapens, is zijn stelling. Daarmee is volgens velen de Dalai Lama een lichtend voorbeeld voor de gehele wereld.

Het minste wat wij als Nederlanders kunnen doen, zo stelt het ICT,  is hem op 6 juli eren door massaal Tibetaanse gebedsvlaggen op te hangen. Voor het raam, langs het balkon, in een boom, het maakt niet uit, zolang ze maar zichtbaar zijn. ICT stelt voor deze gelegenheid gratis Tibetaanse gebedsvlaggen beschikbaar.

ICT: ‘Maak van 6 juli een eerbetoon aan de vrede, een dag voor de Dalai Lama om nooit te vergeten. Samen kunnen we het verschil maken.’

Meer informatie over deze actie

Bron ICT.

Door de redactie - Boeddhistisch Dagblad

De Indiase minister-president Narendra Modi heeft vandaag tijdens zijn  officiële bezoek aan Mongolië  het oude Gandan-klooster , ook wel Gandantegchinlen-klooster genoemd, in de Mongoolse hoofdstad bezocht. De abt Hamba Lama van het klooster kreeg een stek van de bodhiboom die in Bodhi Gaya waaronder, naar verluidt, de Boeddha de verlichting bereikte.

Gandanklooster, foto’s by Chelsea Marie Hicks.

Modi werd verwelkomd met wierook en kreeg van de abt een blauwe zijden sjaal en een token overhandigd. De minister-president ontmoette er honderdvijftig monniken  en bekeek boeddhistische overblijfselen in het bij het klooster behorende museum. Modi bezocht ook het Janraisag-klooster, waarin een zesentwintig meter hoog beeld te zien is  van Janraisag Boeddha (Avalokiteshvara).  Het Gandantegchinlen-klooster werd opgericht in 1835 door de vijfde Jebtsundamba, de hoogste gereïncarneerde lama van Mongolië.  Het klooster heeft drie uitingen van boeddhistische filosofie: een medisch en astrologisch college, een Kalachakra tempel en een Jud tantrisch opleidingscentrum.

Bron BNN.

Door de redactie - Boeddhistisch Dagblad

De Dalai Lama wil worden wedergeboren als een blonde vrouw. Zo grapte hij tegen een  verslaggever van de The Sunday Times van Londen, tijdens een interview in zijn residentieel onderkomen in Dharamsala. De spiritueel leider stelt wel eisen aan zijn/haar verschijning.

Dalai Lama, foto by Christopher Michel.

De vrouw moet een ondeugende uitstraling hebben en haar gezicht moet aantrekkelijk zijn, omdat ze anders nauwelijks aandacht zal krijgen. Zo zei de monnik afgelopen vrijdag in het interview.  Boeddhisten geloven dat de Dalai Lama een incarnatie is van een eerder geboren en gestorven Dalai Lama. Een systeem dat onderhand al zeshonderd jaar oud is. De Dalai Lama viert in juli zijn tachtigste verjaardag. Hij piekert niet over zijn naderende dood. ‘Soms vergeten we onze ouderdom en voel ik me nog steeds jong’, zei hij.  Komend weekeinde treedt de Dalai Lama op op het Glastonbury muziekfestival in Somerset, Engeland — samen met Kanye West en The Who.

Daar gaat ze
En zoveel schoonheid heb ik nooit verdiend
Daar staat ze
En zoveel gratie heb ik nooit gezien

En zelfs de hoeders van de kerk
Kijken minzaam op haar schoonheid neer
De bisschop zegt: dit is Gods werk
Buigt z’n grijze hoofd en dankt de Heer

Door de redactie - Boeddhistisch Dagblad

De aardbevingen van eind april in Nepal hebben 242 tempels in de zogenoemde Tibetaanse autonome regio in Tibetaans China ernstig beschadigd. Waardoor het leven van 2566 monniken en kloosterlingen ernstig is verstoord. Het Chinese staatspersbureau Xinhua meldt dat deze mensen zijn ondergebracht in tijdelijke nederzettingen, waar ze ook hun spirituele oefeningen kunnen doen.

De door de aardbeving verwoeste tempels liggen allemaal in Shigatse in het zuidwesten van Tibet.  In de Qoigar-tempel, die deel uitmaakt van de Gelug traditie binnen het Tibetaans boeddhisme, zijn door de bevingen twintig boeddhabeelden in de tempel beschadigd. Drie met goud vergulde beelden liggen onder het puin.

Panden in Nepal verwoest door aardschokken.

De slaapzalen zijn volledig vernield en de hal van de tempel is zwaar beschadigd. Monniken hebben enkele gebedsbijeenkomsten gehouden om de slachtoffers van de ramp te herdenken die in de nabijgelegen dorpen vielen. Het bureau van regionale religieuze zaken verzamelt nog steeds  informatie over aangerichte schade aan relikwieën in de tempels, en is bezig met het herstel van de  geborgen objecten.

De 7,9 op de schaal van Richter zware onder Nepal en de daaruit voortvloeiende naschokken hebben het leven gekost aan bijna 9.000 mensen en vernietigde tienduizenden huizen in Nepal.  De dodental van de bevingen in Tibet bedraagt vijfentwintig, vier mensen worden vermist en 797 gewond. De aardbeving trof bijna 300.000 mensen.

Bron Xinhua.

Door de redactie - Boeddhistisch Dagblad

De door China benoemde 11e Panchen lama Bainqen Erdini Qoigyijabu, heeft gisteren net aan de Hogeschool voor Tibetaans boeddhisme in Peking afgestudeerde boeddhistische monniken in een ritueel gezegend. De lama  was aanwezig bij de uitreiking van de diploma’s. Elf monniken promoveerden tot de graad Tho Ram Pa, een van de hoogste posities in het Chinees/Tibetaans boeddhisme.

De Chinese Panchen Lama Bainqen Erdini Qoigyijabu

Het systeem van de graad “Tho Ram Pa” werd in Chinese boeddhistische onderwijskringen in 2004 gelanceerd in een poging om de studie van het Tibetaans boeddhisme en de opleiding van monniken te integreren met het moderne onderwijs.  De 11e Panchen Lama vroeg de monniken hun studie voort te zetten, het land te beschermen en zich in te spannen voor het geluk van de mensen.

De Tibetaanse regering in ballingschap (CTA) in India heeft begin deze mand de internationale gemeenschap opgeroepen meer werk te maken van de vrijlating van de Panchen Lama, Gedhun Choekyi Nyima, een van de meest gerespecteerde religieuze leiders in Tibet, die op mysterieuze wijze twintig jaar geleden verdween. China wordt verantwoordelijk geacht voor de verdwijning van het toen zesjarige kind, waar sindsdien niets meer van is vernomen. Hij wordt beschouwd als een van de jongste politieke gevangenen.

De Tibetaanse geestelijke leider, de Dalai Lama, erkende de reïncarnatie van de tiende Panchen Lama Nyima op 14 mei 1995. Binnen drie dagen na de aankondiging werd het kind  ontvoerd.  In april 2011 stelde een werkgroep van de Verenigde Naties, die de verdwijning onderzocht, China verantwoordelijk voor zijn verdwijning.  De werkgroep stelt dat de Chinese autoriteiten ‘voortdurend hebben geweigerd om informatie over hem of zijn verblijfplaats bekend te maken’.

De verdwenen elfde Pänchen Lama Gedhun Choekyi Nyima

Volgens het Tibetaanse centrum voor mensenrechten en democratie zijn er momenteel meer dan tweeduizend Tibetaanse politieke gevangenen. Verschillende internationale organisaties, onder wie het VN-Comité tegen foltering en het VN-Comité inzake de rechten van het kind hebben China opgeroepen de verblijfplaats van de Panchen Lama bekend te maken, maar houdt China zich doof voor deze oproepen.

China wees na de verdwijning van de door de Dalai Lama erkende een eigen Panchen Lama aan. De belangrijkste drijfveer voor de Chinese overheid om een aan haar loyale Panchen Lama te hebben, is dat de Panchen Lama betrokken is bij het aanwijzen van de Dalai Lama.

De Tibetaanse Panchen Lama wordt dit jaar zesentwintig. De Chinese autoriteiten willen nog steeds geen inzicht in geven waar Gedhun met zijn familie woont, of hij nog in leven is en hoe het met hem gaat.

Bron Xinhua, ICT en BD.

Door Ramo de Boer - Boeddhistisch Dagblad

Op mijn homepage staat de stelling “Opmerkelijk hoe weinig aandacht we geven aan het bewust trainen van onze geest, en hoeveel we worstelen met de gevolgen daarvan.” Deze observatie bevat drie essentiële punten die van belang zijn om ons te bevrijden van contraproductieve gewoonten van denken en doen.

1. Onze geest heeft aandacht nodig

Het is nodig om regelmatig aandacht te geven aan je geest. Dit lijkt evident, maar ervaring leert dat maar weinig mensen dat ook doen. We leren het niet als kind, noch als volwassene. Soms komen we in aanraking met het bewust werken met onze geest als we een crisis meemaken (zoals overlijden, scheiding, ontslag, burn-out of depressie) en hulp gaan zoeken hoe daar mee om te gaan. Structurele training betekent echter dat je traint als voorbereiding voor die momenten dat je stabiliteit en flexibiliteit van geest nodig hebt. We weten dat deze ervaringen onvermijdelijk zijn want we hebben er allemaal al diverse meegemaakt. Als je niet regelmatig traint dan zul je slecht voorbereid zijn. Denk aan de overeenkomst met het trainen van je lichaam voor sportprestaties of conditie voor gezondheid, ook die zijn vooraf effectiever dan achteraf.

2. Het trainen van je geest

De hoogste training is het leren herkennen van de natuur van onze geest. In het spiritueel onderricht vertrekt men van de notie dat puur gewaar zijn (dus niet gewaarzijn van iets, maar gewaar zijn sec) de natuur, of essentie van onze geest is. Deze oorspronkelijke natuur wordt vaak beschreven als volledig open ruimte, zonder begin en zonder einde, stralend en helder. Shabkar (1781-1851) een Tibetaanse yogi, beschreef het in zijn beroemdste Dzogchen (1) tekst ‘De Vlucht van de Garoeda (2) zo:

Dit onmiddelijke gewaarzijn (rigpa)
stralend en zonder enige substantie
is het allerhoogste inzicht.
Deze allesdoordringende vrijheid van referentiepunt en denkbeelden
is de allerhoogste meditatie.
Dit ongedwongen verblijven, vrij van overwegingen en gehechtheden,
is de allerhoogste activiteit.
Dit oorspronkelijk en spontaan aanwezig-zijn
dat niet gezocht hoeft te worden,
is de allerhoogste verworvenheid.

Dit hoogste onderricht doelt op onmiddellijke realisatie van deze essentie van onze geest. Deze is altijd al aanwezig en behoeft slechts herkend te worden. Meditatie en Mindfulness zijn bijvoorbeeld technieken die ons helpen en trainen in het herkennen en stabiliseren hiervan. Dit is in essentie de training van onze geest, het leren herkennen van onze eigen natuur.

3. De gevolgen van het niet herkennen

Het niet herkennen van de natuur van onze geest betekent dat we geïdentificeerd blijven met onze ervaringen, gedachten, gevoelens en emoties. Deze identificatie kent twee elementen: gehechtheid en afkeer. Gehechtheid is onze neiging om prettige ervaringen (ook gedachten) te willen laten voortduren, en afkeer onze neiging om onprettige ervaringen zo snel mogelijk te willen laten ophouden. Een hele menselijke neiging, maar wel een contraproductieve, want het is vechten tegen de bierkaai. Het maakt dat we diep van binnen vaak ontevreden zijn, want we willen dat het anders is dan het is. Het herkennen van de natuur van onze geest is de rust en ruimte waarmee we deze beperkende identificatie overstijgen en onszelf verlossen van gehechtheid en afkeer. De herkenning brengt bevrijding van deze oude gewoonten van denken en doen.

Experiment

Als je merkt dat je ergens ontevreden over bent (ja, mag ook met jezelf :-), kijk dan eens hoe dat direct of indirect veroorzaakt wordt door enige vorm van gehechtheid (aan ervaring, (zelf)beeld, situatie, object of bezigheid) of afkeer(van ervaring, (zelf)beeld, situatie, object of bezigheid). Neem dan een moment voor een korte meditatie en richt je op het herkennen van de natuurlijk aanwezige rust en ruimte van je geest.

Dit doorbreekt onmiddelijk de contraproductieve reactie van gehechtheid of afkeer in dat moment. Na regelmatige training van je geest zal deze ‘zelfbevrijding’ steeds vaker spontaan optreden. Traditioneel is regelmatige meditatiebeoefening het begin van de training.

Noten

1) Dozgchen (tib.) komt van ‘Dzogpa’ ‘Chenpo’ en wordt tegenwoordig vertaald als  Volmaakte Volmaaktheid (voorheen ‘Grote Perfectie’), en is het hoogste spirituele onderricht in de Nyingma school van het Tibetaans-Boeddhisme

2) De Vlucht van de Garoeda – Het lied van Ultieme Bevrijding. Inleiding en vertaling Robert Hartzema, Uitgeverij Karnak ISBN 97890 6350098 6

Kijk voor meer blogs en presentaties op MindConsult  Voor langere artikelen, en vertalingen van ondermeer Tibetaans-Boeddhistische Dzogchen teksten kijk op ISSUU